در یکی از نشستهای مأمون با امام علیهالسلام، مأمون از آن حضرت پرسید:
ای فرزند پیامبر خدا، آیا این سخن شما نیست که پیامبران معصومند؟
امام علیهالسلام فرمود: آری.
مأمون عرض کرد: معنای قول خدای متعال در آیه فعصی آدم ربه فغوی(1) چیست؟
امام علیهالسلام آیه را اینگونه تفسیر و توجیه میفرماید که خداوند آدم و حوا را تنها از نزدیک شدن به درخت مورد نظر نهی فرموده و از خوردن میوه آن درخت و آنچه از جنس آن باشد، منع نفرموده بود، و آدم و حوا در خودداری از نزدیک شدن به آن درخت، امر الاهی را امتثال کردند، لیکن شیطان حقیقت را بر آنها مشتبه ساخت و از آنها خواست که از میوه درخت دیگری از جنس درخت مورد نهی بود تناول کنند، و برای آنها سوگند خورد که خداوند آنان را از خوردن هر میوهای که با ثمره آن درخت همجنس باشد، نهی فرموده است و او خیرخواه آنهاست، آدم و حوا به سوگند او اطمینان کردند و از میوه درخت دیگری که با آن همجنس بود خوردند و این عمل پیش از آن بود که آدم به پیامبری برگزیده شود و به دنیا هبوط کند، و آنچه را مرتکب شده بود، گناه کبیرهای نبود که به سبب آن مستوجب آتش دوزخ شود، بلکه از گناهان صغیرهای بود، که برای پیامبران، پیش از بعثت آنان جایز و بخشوده است، و هنگامی که آدم را خداوند به پیامبری برگزید معصوم بود و روا نبود که هیچگونه گناهی چه صغیره و چه کبیره از او سر زند، چنان که خداوند عزوجل در این باره فرموده است: و عصی آدم ربه فغوی ثم اجتباه ربه فتاب علیه فهدی(2)
1) طه /121 یعنی: آدم پروردگارش را نافرمانی کرد پس بیبهره شد.
2) همان. یعنی: آدم پروردگارش را نافرمانی کرد، پس بیبهره شد، سپس خداوند توبهی او را پذیرفت و هدایتش فرمود و او را به پیامبری برگزید.