تفاوتهای شخصیت امین و مأمون

میان امین و مأمون از نظر قوای ذهنی و فکری، تفاوت آشکاری وجود داشته است، مأمون نسبت به برادرش، از وسعت ذهن و بلندی اندیشه بیشتری برخوردار و نظریاتش در مسائل سیاسی و دینی عمیقتر بود، همچنان که در اداره و حل مهمات امور، بیشتر توانایی و قاطعیت داشت، اما امین به پایه برادر نمی‏رسید، و شاید منشأ این اختلاف این بود، که امین در مهد ناز و نعمت، و در آغوش محبت پدر و مادرش، بزرگ شده بود، و از این حیث نسبت به برادر، احساس امتیاز و برتری می‏کرد، اضافه بر شرف اصالت مادرش، که دختر جعفر بن منصور بود، در حالی که مادر مأمون کنیزی بود ام ولد به نام مراجل.

هارون هر زمان نسبت به فرزندش مأمون میل و محبت بیشتری اظهار می‏کرد مادر امین با سخنان ظریف و کنایات لطیف، که میان او و هارون رد و بدل می‏شد، این احساس برتری و امتیاز طبقاتی و اشرافی را، به فرزندش امین منتقل می‏کرد.