یکی از برادران بلند مقام امام رضا علیهالسلام، احمد بن موسی علیهالسلام است که معروف به شاهچراغ میباشد و مرقد شریفش در شیراز است.
این شخصیت بزرگوار مورد احترام مردم بود. حتی پس از شهادت حضرت موسی بن جعفر علیهالسلام در مدینه، جمعی به عنوان پذیرش امامت او، به در خانهی «اماحمد» آمدند و همراه «احمد بن موسی علیهالسلام» دارای کرامات و مقامات ارجمندی بود، مردم تصور میکردند که او امام بعد از امام کاظم علیهالسلام است، بنابراین با او به عنوان بیعت امام بیعت کردند.
او از مردم بیعت گرفت. سپس بالای منبر رفت و خطبهای در
نهایت فصاحت و بلاغت خواند و فرمود: ای مردم! شما همه با من بیعت کردید، ولی بدانید من با برادرم «علی بن موسی الرضا» بیعت کردهام. او امام و جانشین پدرم میباشد؛ او ولی خداست و بر من و شما از جانب خدا و رسولش، واجب است که هر چه او به ما امر میکند، اطاعت کنیم.
همهی حاضران سخن احمد بن موسی علیهالسلام را پذیرفتند و دسته جمعی از مسجد بیرون آمده، در حالی که احمد بن موسی در پیشاپیش آنها بود، با هم به در خانهی حضرت رضا علیهالسلام رفتند و با آن حضرت بیعت کردند. امام رضا علیهالسلام برای احمد بن موسی علیهالسلام دعا کردند و احمد بن موسی علیهالسلام از آن پس همواره در خدمت برادر بود، تا آن زمان که حضرت رضا علیهالسلام به سوی خراسان حرکت نمودند.
احمد بن موسی علیهالسلام در عصر خلافت مأمون عباسی، همراه جماعتی از مدینه به قصد زیارت برادرش حضرت رضا علیهالسلام از طریق فارس به سوی خراسان حرکت کردند. هنگامی که «قتلغ خان» استاندار و نمایندهی مأمون در شیراز از ورود او به شیراز مطلع شد، سپاهی به سوی او فرستاد و در هشت فرسخی شیراز در محلی به نام «خان زنیان» سر راه احمد بن موسی علیهالسلام را گرفتند و بین حضرت احمد با سپاه «قتلغ خان» جنگ واقع شد. در این میان، یکی از یاران «قتلغ خان» فریاد زد: اگر قصد زیارت حضرت رضا را دارید، او از دنیا رفته است. وقتی که
یاران احمد بن موسی علیهالسلام چنین شنیدند، از اطراف او پراکنده شدند و تنها برادرانش و چند نفر از خویشاوندانش همراه آن حضرت ماندند.
سپس احمد بن موسی علیهالسلام با همراهان به سوی شیراز روانه شدند، اما دشمنان، آنها را تعقیب کرده و در شیراز – در همان جا که اکنون محل مرقد شریف احمد بن موسی علیهالسلام است – او و عدهای از همراهانش را به شهادت رساندند.(1)
1) بحارالانوار، ج 48، صص 308 – 307.