ابوحبیب، هرثمة بن اعین، از یاران ویژهی امام رضا علیهالسلام بود. از آن جا که هرثمة بن اعین در پیشگاه خداوند مقامی بلند دارد و مردم با شفیع قرار دادنش، به مراد خود میرسند، به «خواجه مراد» مشهور گشته است.
با نگاهی به کتاب عیون اخبار الرضا در مییابیم که هرثمة بن اعین از محبتی کامل و اخلاصی شایسته به امام رضا علیهالسلام برخوردار بوده و از پیروان خاص و یاران صاحب سر آن حضرت بوده است. روایتی که در زیر میآید، نشان میدهد که هرثمه از شیعیان بوده و بر عقاید شیعه آگاهی کامل داشته است.(1)
در این باره خود هرثمه گوید: پس از شهادت امام رضا علیهالسلام مأمون خود را برای غسل و کفن امام آماده کرد. آن گاه مرا خواست و گفت: «مگر شما نمیگویید که امام را تنها امام باید غسل دهد؟! پس فرزند رضا، محمد بن علی، کجاست؟! او که در مدینه است و ما این جا در خراسان!» به مأمون گفتم: «ما بر این باوریم که غسل امام بر
کسی، جز امام واجب نیست، ولی اگر متجاوزی پایش را از گلیم خود فراتر نهد و او را غسل دهد، نه امامت پیشوای پیشین خدشهدار میشود و نه امام پس از آن. اگر پیکر پاک امام را رها کنی، فرزندش او را در مدینه آشکارا غسل میدهد و گرنه یقین دارم که در همین جا پیکر پدرش را پنهانی غسل خواهد داد.»(2)
1) تنقیح المقال؛ ج 3، ص 291.
2) ر. ک: بحارالانوار؛ ج 49، ص 296، ر 8.
