صله ی رحم و پیوند خیشاوندی آثارعجیب اجتماعی و ورانی دارد. حضرت علیّ بن موسی الرّضا صلوات الله علیه در بیان اهمیّت و فواید آن میفرمایند:
«من سره ان ینسأ فی اجله و یزاد فی رزقه فلیصل رحمه».(1)
کسی که مسرور میشود از این که اجل) و مدّت زندگی ) او طولانی گردد و روزی او زیاد شود پس باید صله رحم نماید».
چه بسا این مرگهای ناگهانی و زودرس و این تنگی روزی و مشکلات زندگی که بر جامعهی ما حاکم است به خاطر دور شدن اقوام و وابستگان از یکدیگر و ترک نمودن سنّت حسنهی صلهی رحم باشد.
یکی از علّتهای ترک صلهی رحم در جامعهی ما، تجمّلات و تشریفاتی است که در فرهنگ مردم رسوخ نموده است؛ البتّه اکرام
کردن میهمان در حد توان و بذل موجود لازم است، ولی نباید به حدی برسد که شخص برای پذیرایی میهمان خود را به تکلّف انداخته و بیش از حد توان خود خرج کند.
از علّتهای دیگر این که به واسطهی طولانی شدن مجالس صلهی رحم گاهی سخنان مطرح می شود و مسائلی به وجود میآید که موجب کدورت بین افراد میشود و به این جهت روابط خانوادگی و رفت و آمدهای فامیلی کمتر میشود؛ علیّ بن موسی الرّضا صلوات الله علیه برای ترک این نوع فرهنگهای غلط و تأکید در انجام صلهی رحم حتّی در کمترین مدّت و با کمترین تشریفات میفرمایند:
«صل رحمک و لو بشریة من ماء، و افضل ما توصل به الرحم کف الأذی عنها، و قال فی کتاب الله (لا تبطلوا صدقاتکم بالمن الأذی)».(2)
«صلهی رحم کن گرچه به جرعهی آبی باشد و بهترین صلهی رحم تو خودداری از آزار و اذیت آنها است و همانا خداوند متعال در قرآن فرموده است: «صدقات خود را با منّت گذاردن و آزار دادن باطل نکنید».(3)
1) عیون اخبار الرّضا صلوات الله علیه ج 2 ص 44.
2) سورهی بقره: آیهی 268.
3) تحف العقول: ص 469.
