مکر و حیله

علیّ بن موسی الرّضا صلوات الله علیه در مذمت حیله و نیرنگ از قول جدّ بزرگوارشان فرمودند:

«من کان مسلما، فلا یمکر و لا یخدع، فانی سمعت جبرئیل صلواة الله علیه یقول: ان المکر و الخدیعة فی النار.

ثم قال صلوات الله علیه : لیس منا من غش مسلما و لیس منا من خان مسلما».(1)

«کسی که مسلمان باشد، مکر و حیله ندارد، پس به درستی که من از جبرئیل شنیدم که می‏گفت: همانا سرانجام مکر و حیله در آتش است».

سپس حضرت فرمودند: «از ما نیست کسی که مسلمانی را گمراه کند و از ما نیست کسی که به مسلمانی خیانت نماید».

و در واقع مکر و حیله دامنگیر شخص مکّار وحیله گرخواهد شد؛

اگر چه مدّت زیادی طول بکشد؛ چرا که خداوند متعال از حقّ بندگان ضعیف و مظلوم خود دفاع خواهد کرد و افراد مکّار و نیرنگ باز را مغلوب خواهد نمود که همانا خود بهترین و بزرگترین مکر کنندگان

است. (و مکروا مکر الله و الله خیر الماکرین).(2)

محدّث قمی رحمة الله در نفثقة المصدور و منتهی الآمال قصیده‏ای است منسوب را نقل کرده که که منسوب به امام رضا صلوات الله علیه است،دو بیت آن قصیده ی غراء در تأیید همین نکته است، آن جا که می فرمایند:

یا حافر الحفرة اقصر فکم‏++

من حافر یصرع فی حفرته‏

یا ظالما قد قره ظلمه‏++

ای عزیز دام فی عزته(3)

ای حفر کننده‏ی چاه! بس کن؛ پس چه بسیار از حفر کننده‏هایی که خود در چاه خود افتادند.

ای ظالمی که ظلمش او را مغرور کرده، کدام عزیزی است که برای دوام عزتش ظلم کرده باشد و عزتش دوام داشته باشد؟

1) عیون اخبار الرّضا صلوات الله علیه ج 2 ص 50.

2) سوره‏ی آل عمران: آیه‏ی 54.

3) نفثة المصدور – منتهی الامال: ج 2 ص 498.