اگر نیت مأمون در برگردانیدن حق به اهل آن خالص و بیشایبه، و عمل او در مورد ولایتعهدی امام رضا علیهالسلام صادقانه بود، چرا ولایتعهدی خود را، پس از وفات آن حضرت، به فرزند او امام محمدجواد علیهالسلام واگذار نکرد، با این که معتقد بود که او جانشین پدر خویش است و با این که مأمون خود بر بلندی مقام علم و دین و برتری آن حضرت بر دیگر بنیهاشم شهادت داده است؟
شاید مأمون نخواسته است، تجربه گذشته را تکرار، و حکومت خود را دوباره دستخوش تزلزل و اضطراب کند، و آن را در سراشیب سقوط و انهدام قرار دهد، یا این که به هدفی که برای وصول به آن با امام رضا علیهالسلام بیعت کرده بود، رسیده و مقصودش حاصل شده، و دیگر انگیزهای برای تکرار آن تجربه نبوده است.
4- دیگر از انگیزههای مأمون در بیعت با امام رضا علیهالسلام به ولایتعهدی این بود، که موقعیت امام علیهالسلام را محدود کند، و او را با داشتن مقام ولایتعهدی از دعوت به امامت بازدارد، زیرا در این صورت، از عامل رقابت موجود که خلفای پیشین از آن رنج میبردند، و آنانرا به رفتاری خشن و بیرحمانه برضد ائمه علیهمالسلام وامیداشت، آسوده میشد.
