«ابوالسرایا»، «محمد بن ابراهیم بن اسماعیل طباطبا بن ابراهیم بن حسن بن حسن علی بن ابیطالب علیهالسلام» را در راه حجاز(1) ملاقات کرد و با او وعده گذاشت که مردم را به بیعت او فراخواند و او در روز 10 جمادیالاول سال 199 در کوفه خود را ظاهر ساخت. چون روز میعاد شد، محمد بن ابراهیم در کوفه خروج کرد و علی بن عبدالله بن حسین بن علی بن الحسین زینالعابدین علیهالسلام با او بود. مردم کوفه گرد او جمع
شدند و با او بیعت کردند. از طرف دیگر، ابوالسرایا با غلامان خویش از خارج کوفه مردم را به یاری خاندان پیامبر و خونخواهی شهیدان آل محمد صلی الله علیه و آله دعوت و تحریض کرد و روز موعود با جماعتی که گرد آمده بود، وارد کوفه شد. در این هنگام، محمد بن ابراهیم بر فراز منبر رفت و خطبه خواند و مردم را به بیعت خویش طلبید و عهد کرد که در میان مردم به قانون کتاب و سنت عمل کند و جانب امر به معروف و نهی از منکر را فرونگذارد.(2)
لشکریان ابوالسرایا (که روزی در میان حزب مأمون(3) جای داشت) با هر سپاهی که روبهرو میشدند، آن را تارومار میکرند و به هر شهری که میرسیدند، آن جا را تسخیر میکردند.(4)
میگویند در نبرد ابوالسرایا دویست هزار تن از یاران سلطان کشته شدند؛ در حالی که از روز قیام تا روز گردن زدنش بیش از ده ماه طول نکشید. همچنین محمد بن ابراهیم در جنگ دوم مجروح گردید و بر اثر این جراحت شهید شد.
همین قیام محمد بن ابراهیم است که «ابوالفرج» از «جابر جعفی» روایت کرده است که حضرت امام محمد باقر علیهالسلام از خروج او خبر دادند و فرمودند:
در سال 199 مردی از ما اهلبیت بر منبر کوفه خطبه میخواند، که خداوند به وجود او به ملائکه مباهات میکند.(5)
از سخن امام در حق محمد بن ابراهیم طباطبا دانسته میشود که قیام وی برحق و برای حق بوده و این که با مردم پیمان بسته است که به کتاب و سنت عمل کند، مسلما این کار را میکرد و تصمیم داشت پس از پیروزی کامل، امامت را به دست امام علی بن موسی الرضا علیهالسلام بسپارد؛ پس در حقیقت او داعی امام رضا علیهالسلام بوده است.
1) – ابوالسرایا به مزار امام حسین علیهالسلام آمد، زیرا مزار امام حسین پایگاه انقلابها و پناهگاه انقلابیها بود (امامان شیعه و جنبشهای مکتبی، مدرسی، ص 255).
2) امام در عینیت جامعه، محمدرضا حکیمی، صص 54 – 53.
3) تاریخ طبری ج 10، ص 236.
4) زندگی سیاسی هشتمین امام، جعفر مرتضی، ص 122.
5) تتمة المنتهی، ص 193.
