زیارت در روایات

در فرهنگ شکوهمند اسلام ناب، زیارت را جایگاهی والاست. پرداختن به بحث تفصیلی زیارت از حوصله‏ی این نوشته بیرون است. از این رو، تنها برای آشنایی با این فرهنگ ژرف و شگرف، به برخی روایات اشاره می‏کنیم.

در فرهنگ آسمانی اسلام، مسجد – که خانه‏ی خدا به شمار می‏آید – زیارتگاه و جایگاه دیدار با پروردگار است.(1) اهل مسجد، زائر خدایند. پروردگار نیز میهمانان خود را گرامی می‏دارد و بر آنان پاداش و هدیه می‏دهد.(2)

پیامبر پاک نهاد صلی الله علیه و آله سلم فرموده است: «هر کس حج به جای آورد و قبر مرا زیارت کند، مانند کسی که مرا دیدار کند پاداش می‏برد(3) و من شفاعتش را تضمین می‏کنم(4) و اگر کسی پس از حج، قبر پیامبر صلی الله علیه و آله سلم را زیارت نکند، بر رسول خدا جفا کرده است.(5) از این رو، کسی که در راه زیارت حرم خدا یا قبر پیامبر از دنیا برود، روز قیامت در شمار اهل ایمان محشور می‏شود.»(6)

در فرهنگ ارزشمند اسلام ناب، دیدار و مصافحه با مسافر از حج بازگشته،

مانند حجرالاسود در آغوش گرفتن است.(7) هر کس برادر مؤمن خود را در منزلش دیدار کند، میهمان خداوند است و در برابر این عشق، پروردگار بهشت را بدو پاداش می‏دهد.(8) خداوند کمتر از بهشت برای این بنده نمی‏پسندد(9) و با این دیدار، گناهان او را نیز می‏آمرزد.(10)

در آیین اسلام، دیدار با دانشمندان، همانند زیارت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم است.(11) زیارت، دل مؤمن را زنده می‏کند(12) و ولایت را جان می‏بخشد.(13) زیارت قبر مردگان، یادآور آخرت است.(14) از این رو، به زیارت قبر مردگان می‏رویم و بر آنان درود می‏فرستیم و پند می‏گیریم.(15) سخن کوتاه این که زیارت، بارور کننده‏ی عشق است.(16)

1) قال الصادق علیه‏السلام: مکتوب فی التوراة أن بیوتی فی الأرض المساجد فطوبی لمن تطهر فی بیته ثم زارنی، و حق علی المزور أن یکرم الزائر. ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 68.

2) عن الحسن علیه‏السلام: أهل المسجد زوار الله و حق علی المزور التحفة لزائره. کلمة الامام الحسن، ص 41؛ الحکم الزاهره: ص 150.

3) «من حج فزار قبری بعد وفاتی کان کمن زارنی فی حیاتی». زیارت؛ محدثی، جواد، ص 25.

4) «من زار قبری و جبت له شفاعتی» زیارت ص 24.

5) «من حج البیت و لم یزرنی فقد جفانی» زیارت، ص 25.

6) «من زارنی بعد موتی فکانما زارنی فی حیاتی و من مات فی أحد الحرمین بعث یوم القیامة من الآمنین» زیارت، ص 25.

7) قال الصادق علیه‏السلام: من لقی حاجا فصافحه کان کمن استلم الحجر. بحارالانوار؛ ج 96، ص 384.

8) قال رسول الله صلی الله علیه و آله سلم: من زار أخاه فی بیته قال الله عزوجل له: أنت ضیفی و زائری، علی قراک و قد اوجبت لک الجنة بحبک ایاه. اصول کافی؛ ج 2، ص 176.

9) قال الصادق علیه‏السلام: من زار أخاه فی الله قال الله عزوجل: ایای زرت و ثوابک علی و لست أرضی لک ثوابا دون الجنة. بحارالانوار؛ ج 74، ص 345.

10) قال الصادق علیه‏السلام: ما زار مسلم أخاه فی الله و لله الا ناداه الله عزوجل: ایها الزائر طبت و طابت لک الجنة. بحارالانوار: ج 74، ص 348.

11) قال رسول الله صلی الله علیه و آله سلم: من استقبل العلماء فقد استقبلنی و من زار العلماء زارنی و من جالس العلماء فقد جالسنی و من جالسنی فکانما جالس ربی. میزان الحکمة: ج 6، ص 489.

12) قال الصادق علیه‏السلام: تزاوروا فان فی زیارتکم احیاء لقلوبکم و ذکرا لاحادیثنا و أحادیثنا تعطف بعضکم علی بعض، فان أخذتم بها رشدتم و نجوتم و ان ترکتموها ظللتم و هلکتم فخذوا بها و أنا بنجاتکم زعیم. بحارالانوار، ج 74، ص 258.

13) قال الباقر علیه‏السلام: تزاوروا فی بیوتکم فان ذلک حیاة لأمرنا، رحم الله عبدأ أحیا أمرنا. میزان الحکمة: ص 298، ج 4.

14) قال رسول الله صلی الله علیه و آله سلم: زر القبور تذکر بها الآخرة. محجة البیضاء، ج 8، ص 289.

15) قال رسول الله صلی الله علیه و آله سلم: زوروا أمواتکم فسلموا علیهم فان لکم فیهم عبرة. محجة البیضاء: ج 8، ص 289.

16) قال رسول الله صلی الله علیه و آله سلم: الزیارة تنبت المودة. بحارالانوار؛ ج 74، ص 355.