موضعگیری امام علیهالسلام در برابر هارون مانند موضعگیری پدر بزرگوارشان امام کاظم علیهالسلام بود و هرگز حکومت هارون را تأیید نکردند. ایشان پس از شهادت امام کاظم علیهالسلام، امامت و دعوت خود را آشکار ساختند، بیپروا به رهبری امت پرداختند، هرگونه کمک به دولت عباسی را تحریم نمودند و فرمودند: کمک به آنها و کارمند شدن در ادارات آنها و کوشش برای تأمین نیازهای آنان، معادل کفر است.(1)
جو سیاسی جامعه در زمان هارون، چنان خفقانآور بود که حتی برخی از صمیمیترین یاران امام از این صراحت و بیپروایی بر جان ایشان بیمناک بودند.
«صفوان بن یحیی» میگوید: امام رضا علیهالسلام پس از رحلت پدر
سخنانی فرمودند که ما بر جان ایشان ترسیدیم و عرض کردیم مطلبی بزرگ را آشکار کردهاید؛ ما بر شما از این طاغوت «هارون» بیمناکیم.
فرمودند: «هر چه میخواهد تلاش کند، راهی بر من ندارد.»(2)
و همچنان شد که امام فرمودند، زیرا هارون هرگز فرصت نیافت خطری متوجه امام سازد و بالاخره به جهت اغتشاشاتی که در شرق ایران رخ داد، هارون مجبور شد خود با سپاهیانش به سوی خراسان برود و در راه بیمار شد و در 193 هجری در طوس از دنیا رفت و اسلام و مسلمین از وجودش ایمن شدند.(3)
1) وسائل الشیعه، ج 12، ص 138.
2) کافی، ج 1 ص 487.
3) پیشوای هشتم، مؤسسه در راه حق، ص 19.