برخی گفتهاند، ابتکار ولایت عهدی برای خشنود ساختن ایرانیان بوده است؛ زیرا بیشتر ایرانیان به تشیع و خاندان علی علیهالسلام تمایل داشتند و از آغاز با عنوان «الرضا من آل محمد» علیه عباسیان قیام کردند. به حسب تاریخ،(1) لقب «رضا» را مأمون به امام رضا علیهالسلام داد. روزی که حضرت را به ولایت عهدی برگزید، فرمان داد که از آن پس ایشان را به لقب «الرضا» بخوانند. میخواست خاطرهی ایرانیانی را که تحت عنوان «الرضی یا الرضا من آل محمد» قیام کرده بودند، زنده کند؛ یعنی من خواستهی نود سالهی شما را زنده میکنم و آن کسی را که میخواستید آوردم. مأمون با خود میاندیشید که اکنون مردم را راضی کنیم سپس فکری برای امام رضا میکنیم. از سویی دیگر، مأمون در آن زمان، جوانی بیست و هشت ساله بود و امام رضا در حدود چهل و هفت سال داشت. او گمان میبرد که ولایت عهدی امام خطری برای او ندارد؛ زیرا بیست سال از مأمون بزرگتر بود و امید داشت که امام در زمان ولایت عهدی از دنیا برود.
1) بنابر روایات این لقب از سوی خداوند به امام رضا علیهالسلام عطا شده است. ر. ک: بحارالانوار، ج 49، ص 4.
